Mixed Use Rezorti u Kontekstu Održivog Razvoja Turizma (Primjer: Crna Gora) /Mixed Use Resorts in the Context of Sustainable Tourism Development (Case: Montenegro)

U radu se istražuje fenomen mixed use resorts kao savremeni oblik razvoja smještajne industrije. Cilj rada je da se ova vrsta resorta precizno definiše, predstave neki uspješni modelu u svijetu i sagledaju izazovi u pogledu razvojne održivosti ove vrste smještajnih objekata. Posebno se analizira prvi internacionalni projekat mixed use resorts u Crnoj Gori, poznat pod imenom Lustica Bay. Održivost na konkretnom primjeru se analizira sa aspekta Strategije održivog razvoja turizma Crne Gore i teorijskih postulata o održivosti razvoja turizma.

Razvoj turizma je praćen problemom insuficijencije finansijskih resursa za razvoj. Kreditno i kapitalsko finansiranje ima svoja stanovita ograničenja u pogledu obima kapitala i obima i cijene kreditnih sredstava. Zbog toga se pribjegava kombinaciji sa modelom prodaje nekretnina, koje bi se, u dobrom dijelu, uključile u operativno poslovanje mixed use resorts. Ta ograničenja su u Crnoj Gori, kao zemlji u tranziciji, još više izražena.

Kada se tome doda i nepostojanje potrebne infrastrukture za podršku inostranim investitorima (sposobna i efikasna administracija, fleksibilni urbanistički planovi, dobro istražene lokacije sa aspekta održivosti, kredibilne domaće razvojne kompanije-lokalni diveloperi koji bi bili pouzdan partner ino investitorima i sl), onda je jasno da se u posljednje 2-3 decenije neuporedivo brže grade vikend stanovi i kuće (second homes) nego hoteli, risorti i slićni objekti koji imaju najveći uticaj na ekonomiju i društvo.

U radu su identifikovani glavni izazovi i prijetnje takvoga razvoja, gdje se često puta, mixed use resorts zloupotrebljavaju kao ulaznica za razvoj novih naselja za prodaju, a ne novih smještajnih objekata za turističko privređivanje. Izazovi koji prate izabrani slučaj za istraživanje, ukazuju na konkretno ispoljavanje generalno identifikovanih problema i razvojnih prijetnji.